لیست تست‌ها:
Creatinine, BUN (Blood Urea Nitrogen), eGFR (estimated Glomerular Filtration Rate), urinalysis, electrolytes, calcium and phosphate, alkaline phosphatase, PTH (Parathyroid Hormone), and CBC (Complete Blood Count).
توضیحات
نارسایی مزمن کلیه (CKD) مشکلی است که با ازدست‌دادن تدریجی عملکرد کلیه در طول زمان مشخص می‌شود. این ازدست‌دادن عملکرد باعث تجمع مواد زائد و سموم در خون، عدم تعادل الکترولیت‌ها و اختلال در تعادل مایعات می‌شود. CKD می‌تواند به دلیل فاکتورهای مختلفی همچون فشارخون بالا، دیابت، بیماری‌های خودایمنی و اختلالات ژنتیکی رخ دهد.
آزمایشاتی که معمولاً برای تشخیص و بررسی نارسایی مزمن کلیه انجام می‌شود:
نیتروژن اوره خون (BUN)
BUN مقدار نیتروژن اوره در خون را اندازه‌گیری می‌کند. اوره یک محصول زائد حاصل از تجزیه پروتئین‌ها در کبد است. افزایش BUN می‌تواند نشان‌دهنده اختلال در عملکرد کلیه باشد؛ زیرا معمولاً کلیه‌ها اوره را از خون فیلتر می‌کنند.
کراتینین
کراتینین محصول زائد حاصل از متابولیسم ماهیچه‌ها است و مانند BUN، توسط کلیه‌ها از خون فیلتر می‌شود. افزایش آن در خون می‌تواند نشان‌دهنده کاهش عملکرد کلیه باشد؛ زیرا کلیه‌های ناتوان در حذف کراتینین از خون کارایی کمتری دارند.
سرعت فیلتراسیون گلومرولی تخمینی (eGFR)
eGFR محاسبه‌ای است که برای تخمین میزان فیلتراسیون گلومرولی استفاده می‌شود، تا بفهمیم کلیه‌ها چگونه مواد زائد را از خون فیلتر می‌کنند که با استفاده از میزان کراتینین سرم همراه با فاکتورهای دیگری همچون سن، جنس و نژاد محاسبه می‌شود. پایین‌بودن eGFR نشان‌دهنده عملکرد ضعیف کلیه است.
آزمایش ادرار
آنالیز ادرار شامل بررسی مارکرهای مختلف نمونه ادرار از جمله پروتئین، سلول‌های خونی، گلوکز و وزن مخصوص است. نتیجه غیرطبیعی آزمایش ادرار می‌تواند نشان‌دهنده آسیب یا اختلال عملکرد کلیه باشد.
الکترولیت‌ها
میزان الکترولیت‌ها مانند پتاسیم، سدیم، کلرید و بی‌کربنات در بیماران مبتلا به CKD اندازه‌گیری می‌شود. عدم تعادل الکترولیتی در CKD به دلیل اختلال در عملکرد کلیه بوده که مشکلی شایع است.
کلسیم و فسفات
CKD می‌تواند باعث بروز اختلال در متابولیسم کلسیم و فسفات شود که متعاقباً منجر به مشکلاتی همچون هیپرکلسمی، هیپوکلسمی، هیپر فسفاتمی یا هیپوفسفاتمی می‌شود.
آلکالین فسفاتاز
آنزیمی است که در بافت‌های مختلفی همچون کبد، استخوان‌ها و کلیه‌ها وجود دارد. افزایش آن می‌تواند نشان‌دهنده بیماری استخوان یا کبد باشد که احتمالاً با CKD مرتبط است.
هورمون پاراتیروئید (PTH)
PTH به تنظیم میزان کلسیم و فسفات در خون کمک می‌کند. در CKD، مقدار غیرطبیعی PTH می‌تواند به دلیل اختلال در متابولیسم کلسیم و فسفات رخ دهد.
شمارش کامل خون (CBC)
CBC تعداد و انواع گلبول‌های خون، از جمله گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها را مشخص می‌کند. کم‌خونی یکی از عوارض شایع CKD است و این تست می‌تواند به ارزیابی آن و سایر ناهنجاری‌های خونی کمک کند.
متخصصان از ترکیب نتایج این آزمایش‌ها برای تشخیص و درمان نارسایی مزمن کلیه استفاده می‌کنند.