لیست تستها: Liver panel, ALT, ALP, AST, total bilirubin, GGT, albumin, hepatitis A, B and C, CBC, reticulocyte count, liver biopsy
توضیحات
زردی یا یرقان بیماری است که با زردشدن پوست، غشاهای مخاطی و سفیدی چشمها به دلیل افزایش مقدار بیلیروبین خون مشخص میشود. بیلیروبین رنگدانه زردرنگی است که از تجزیه گلبولهای قرمز تشکیل میشود. افزایش مقدار بیلیروبین میتواند به دلایل مختلفی همچون بیماریهای کبدی مانند هپاتیت (A، B یا C)، سیروز کبدی یا انسداد مجاری صفراوی رخ دهد.
اینجا آزمایشهایی که معمولاً برای تشخیص زردی و بیماریهای کبدی مربوطه انجام میشود را توضیح میدهیم:
پانل کبدی: پانل کبدی آزمایش خونی است که آنزیمهای مختلف، پروتئینها و سایر مواد تولید شده توسط کبد را اندازهگیری میکند. این آزمایش به ارزیابی عملکرد کبد و تشخیص بیماریهای کبدی کمک میکند.
ALT (آلانین آمینوترانسفراز): آنزیمی است که بیشتر در کبد وجود دارد. افزایش مقدار ALT در خون میتواند نمایانگر آسیب یا التهاب کبد باشد.
ALP (آلکالین فسفاتاز): آنزیمی است که در بافتهای مختلف همچون کبد، استخوانها و مجاری صفراوی یافت میشود. افزایش مقدار ALP میتواند نمایانگر بیماری کبد یا استخوان باشد.
AST (آسپارتات آمینوترانسفراز): آنزیمی است که در کبد، قلب، ماهیچهها و سایر بافتها وجود دارد. افزایش مقدار AST میتواند نمایانگر آسیب کبدی، حمله قلبی یا آسیب عضلانی باشد.
بیلیروبین تام (کونژوگه و غیرکونژوگه): بیلیروبین رنگدانهای است که از تجزیه هموگلوبین در گلبولهای قرمز تولید میشود. افزایش مقدار بیلیروبین در خون میتواند باعث زردی شود. بیلیروبین تام شامل بیلیروبین کونژوگه (مستقیم) و غیرکونژوگه (غیرمستقیم) میشود.
بیلیروبین مستقیم و غیرمستقیم: بیلیروبین مستقیم به بیلیروبینی گفته میشود که در کبد کونژوگه شده و به صفرا دفع میشود. بیلیروبین غیرمستقیم به فرم غیرکونژوگه در گردش خون وجود دارد.
آلبومین: آلبومین پروتئینی است که توسط کبد تولید میشود. مقدار پایین آن میتواند نمایانگر بیماری کبد یا سوءتغذیه باشد.
GGT (گاما گلوتامیل ترانسفراز): آنزیمی است که در کبد، مجاری صفراوی و سایر بافتها وجود دارد. افزایش مقدار GGT میتواند نشاندهنده آسیب کبد یا مجرای صفراوی باشد.
هپاتیت A، B و C: اینها عفونتهای ویروسی هستند که میتوانند باعث التهاب کبد (هپاتیت) شوند. آزمایش خون برای شناسایی آنتیبادیها یا آنتیژنهای ویروسی مرتبط با این عفونتها انجام میشود.
CBC (شمارش کامل خون): اجزای مختلف خون از جمله گلبولهای قرمز، گلبولهای سفید و پلاکتها را اندازهگیری میکند. ناهنجاری در پارامترهای CBC نشاندهنده بیماریهای زمینهای است که به زردی کمک میکند.
تعداد رتیکولوسیتها: این آزمایش درصد گلبولهای قرمز نابالغ (رتیکولوسیتها) را در خون اندازهگیری میکند. اگر CBC غیرطبیعی باشد این تست برای ارزیابی توانایی مغز استخوان برای تولید گلبولهای قرمز انجام میشود.
بیوپسی کبد: شامل برداشتن نمونه کوچکی از بافت کبد برای بررسی میکروسکوپی است که به تشخیص بیماریهای کبدی، ارزیابی آسیب کبدی و تشخیص میزان فیبروز یا سیروز کبدی کمک میکند.
متخصصان در پانل تشخیصی زردی و بیماریهای کبدی مرتبط، معمولاً ترکیبی از این آزمایشها را بر اساس سابقه پزشکی، علائم و نتایج معاینه فیزیکی بیمار تجویز میکنند. این آزمایشات به تشخیص علت زمینهای زردی و انتخاب روش درمان مناسب کمک میکند.