لنفوم نوعی سرطان است که منشأ آن سیستم لنفاوی است که بخشی از شبکه مبارزه با میکروب در بدن است. این سیستم شامل غدد لنفاوی، طحال، غده تیموس و مغز استخوان است. لنفوم میتواند تمام این نواحی و سایر اندامهای بدن را تحتتأثیر قرار دهد. انواع مختلفی از لنفوم وجود دارد، اما بهطورکلی به لنفوم هوچکین و لنفوم غیرهوچکین تقسیم میشوند که هر کدام زیرگروههای مختلفی دارند.
تشخیص لنفوم شامل یک روش جامع است که شامل انواع آزمایشات برای تأیید وجود بیماری، شناسایی نوع آن و تعیین مرحله آن است.
- شمارش کامل خون (CBC): تعداد سلولهای مختلف خون مانند گلبولهای قرمز، گلبولهای سفید و پلاکتها را اندازهگیری میکند. در لنفوم، ناهنجاری در این تعداد میتواند نمایانگر وجود بیماری باشد یا اطلاعاتی در مورد سلامت کلی بیمار و نحوه پاسخ او به درمان ارائه دهد.
- بیوپسی مغز استخوان: شامل برداشتن نمونه کوچکی از مغز استخوان، معمولاً از استخوان لگن، و بررسی آن برای وجود سلولهای لنفوم است. این آزمایش میتواند مشخص کند که آیا لنفوم به مغز استخوان گسترشیافته یا خیر.
- اسمیر خون: لام خون شامل پخش یک قطره خون بر روی لام و بررسی آن در زیر میکروسکوپ است و میتواند ناهنجاریهایی را در سلولهای خونی مشخص کند که میتواند نمایانگر لنفوم باشد.
- ایمونوفنوتایپینگ: این آزمایش مارکرهای خاصی را در سطح یا داخل سلولها که با نام خوشههای تمایز (CD) شناخته میشوند، شناسایی میکند. این مارکرها میتوانند به تمایز انواع مختلف سلولهای لنفوم کمک کنند.
- سیتوژنتیک: کروموزومهای سلولها را از نمونههای خون، مغز استخوان یا غدد لنفاوی بررسی میکند تا تغییراتی را پیدا کند که احتمالاً با بررسی میکروسکوپی استاندارد قابلمشاهده نیست و میتواند ناهنجاریهای ژنتیکی خاص مرتبط با انواع مختلف لنفوم را شناسایی کند.
- آنالیز ژنتیکی مولکولی: بررسی ژنها در سلولها برای شناسایی جهشها یا تغییراتی است که ممکن است باعث ایجاد لنفوم شود و میتواند به تشخیص بیماری کمک کند.
- آنالیز مایع مغزی نخاعی (CSF): در صورت نگرانی از گسترش لنفوم به مغز یا نخاع استفاده میشود. نمونهای از CSF با lumbar puncture گرفته شده و از نظر وجود سلولهای لنفوم بررسی میشود.
- میکروگلوبولین بتا 2: پروتئینی است که میتواند در خون بیماران مبتلا به لنفوم و سایر بدخیمیها افزایش یابد و بهعنوان مارکری برای تعیین پیشآگهی بیماری استفاده میشود.
این آزمایشها وقتی باهم انجام میشوند، تصویری جامع از سلامت بیمار و ویژگیهای لنفوم ارائه و تشخیص دقیق و برنامهی درمانی مؤثر را تسهیل میکنند.