تست فیبرینوژن که به آن تست سطح فیبرینوژن نیز گفته می‌شود، آزمایشی است که غلظت فیبرینوژن را در خون اندازه گیری می‌کند. فیبرینوژن پروتئینی است که توسط کبد تولید می‌شود و برای فرآیند لخته شدن خون ضروری است. این تست به چند دلیل مهم است:
- ارزیابی لخته شدن خون: فیبرینوژن در تشکیل لخته خون بسیار مهم است. مقدار بالای فیبرینوژن می‌تواند باعث افزایش خطر تشکیل لخته خون شود که می‌تواند باعث بروز بیماری‌هایی همچون ترومبوز ورید عمقی (DVT) یا سکته شود. از سوی دیگر، مقدار پایین فیبرینوژن می‌تواند توانایی بدن برای تشکیل لخته را مختل کند و باعث خونریزی بیش از حد شود.
- بررسی سلامت: آزمایش فیبرینوژن بیماری‌های مختلف را بررسی و شدت آن‌ها را ارزیابی می‌کند. این کار مخصوصاً می‌تواند برای افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی عروقی، بیماری کبد یا اختلالات انعقادی خاص مهم باشد.
- ارزیابی التهاب: مقدار فیبرینوژن می‌تواند در پاسخ به التهاب یا عفونت نیز افزایش یابد. بررسی مقدار فیبرینوژن می‌تواند به متخصصان کمک کند تا بیماری‌های التهابی زمینه‌ای را شناسایی و کنترل کنند.
عواملی که می‌توانند بر مقدار فیبرینوژن تأثیر بگذارند عبارتند از
1. التهاب: بیماری‌های التهابی مانند عفونت‌ها، بیماری‌های خودایمنی و التهاب مزمن می‌توانند مقدار فیبرینوژن را افزایش دهند.
2. داروها: برخی داروها مانند استروژن، قرص‌های ضد بارداری و برخی کورتیکواستروئیدها می‌توانند باعث افزایش مقدار فیبرینوژن شوند.
3. سیگار کشیدن: مقدار فیبرینوژن را افزایش می‌دهد که می‌تواند به بروز بیماری‌های قلبی عروقی کمک کند.
4. چاقی: افرادی که اضافه وزن دارند یا چاق هستند، احتمال بیشتری دارد که مقدار فیبرینوژن بیشتری داشته باشند.
5. ژنتیک: برخی از افراد می‌توانند فاکتورهای ژنتیکی داشته باشند که آن‌ها را مستعد مقدار بالاتر یا پایین‌تر فیبرینوژن می‌کند.
6. بارداری: مقدار فیبرینوژن در طول بارداری افزایش می‌یابد که یک پاسخ فیزیولوژیکی طبیعی است.
آزمایش فیبرینوژن برای ارزیابی انعقاد خون، بررسی بیماری‌های مختلف و ارزیابی التهاب مهم است. عواملی که می‌توانند مقدار فیبرینوژن را افزایش دهند عبارتند از التهاب، برخی داروها، سیگار کشیدن، چاقی و ژنتیک اما بارداری نیز می‌تواند باعث افزایش موقت آن شود. در مقابل هیچ عامل خاصی وجود ندارد که مقدار فیبرینوژن را کاهش دهد زیرا مقدار پایین معمولاً با بیماری‌های زمینه‌ای مرتبط است تا سبک زندگی!
منابع
Mackie IJ, Kitchen S, Machin SJ, Lowe GD. Guidelines on fibrinogen assays. British journal of haematology. 2003;121(3): 396-404.
Stang LJ, Mitchell LG. Fibrinogen. Haemostasis: Methods and Protocols. 2013: 181-92.
