سرطان پستان یکی از شایعترین نوع سرطان در زنان است که ممکن است در هر سنی اتفاق بیفتد، اما بیشتر در زنان بالای 50 سال رخ می‌دهد. خطر ابتلا به سرطان پستان در مردان نيز وجود دارد، اما ميزان شيوع و بروز بيماري به طور چشمگيري در زنان بيش از مردان است و متاسفانه روز به روز نيز در حال افزايش است.
سرطان پستان، رشد مهار نشدنی سلول‌های غیر‌طبیعی است كه در نواحی مختلف سینه ایجاد می‌شوند. این اتفاق ممكن است در بافت‌های مختلف مانند مجاری انتقال دهنده‌ی شیر، در بافت تولیدكننده شیر و در بافت غیر غددی رخ دهد. سطح هورمون در هر زن به دلایل بسیاری در طول زندگی تغییر می‌کند و تغییرات هورمونی معمولا منجر به تغییراتی در پستان‌ها نیز می‌شود. سرطان پستان به واسطه ترکیبی از عوامل هورمونی٬ ژنتیک٬ سبک زندگی و فاکتورهای محیطی ایجاد می‌شود.
سرطان پستان یكی از مهمترین و شایعترین بیماری‌ها در زنان است و دانستن اطلاعات اساسی در این زمینه برای هر زنی لازم است. قابل ذكر است كه بیشتر توده‌های پستان سرطانی نیستند و درمان سرطان پستان همیشه به برداشتن پستان منتهی نمی‌شود و در مراحل اولیه بیماری با درمان‌های جدید شانس بهبودی وجود دارد.
عوامل مستعد کننده‌ی سرطان پستان
سرطان پستان به عوامل مختلفی بستگی دارد که ممکن است باعث روی آوردن به این بیماری شوند. عواملی که ممکن است به عنوان عامل مستعد کننده سرطان پستان عمل کنند عبارتند از:
- ژنتیک: ژن BRCA1 یا BRCA2
- نسبت خویشاوندی با فرد مبتلا به سرطان پستان
- افزایش سن
- چاقی
- تغذیه نامناسب
- عدم فعالیت بدنی و ورزش
- مصرف الکل و سیگار
- تاریخچه بیماری‌های دیگر: تاریخچه بیماری‌هایی مانند سرطان تخمدان یا سرطان رحم، باعث افزایش خطر بروز سرطان پستان می‌شود.
- استفاده از هورمون‌ها: استفاده از هورمون‌های جنسی در دوران بلوغ، هورمون‌های درمانی و هورمون‌های تحریض تخمدان، باعث افزایش خطر بروز سرطان پستان می‌شود.
- شروع زودرس قاعدگی
- یائسگی دیررس
- اولین بارداری بعد از ۳۰ سالگی
با توجه به این عوامل، بهتر است که افراد به صورت منظم برای بررسی‌های سلامتی به پزشک خود مراجعه کنند و در صورت داشتن هرگونه عامل مستعد کننده، برنامه‌های پیشگیری را با پزشک خود مشاوره کنند.
برای پیشگیری از سرطان پستان، بهتر است روزانه از تغذیه سالم، ورزش منظم، اجتناب از سیگار و مصرف الکل و بررسی‌های سلامتی منظم استفاده کنید. همچنین، اگر تاریخچه خانوادگی یا عوامل دیگری دارید که ممکن است عامل روی آوردن به سرطان پستان باشند، با پزشک خود در مورد برنامه‌های پیشگیری صحبت کنید.
علائم و نشانه‌ها
نشانه‌های سرطان پستان ممکن است در ابتدای بیماری خیلی ضعیف باشد و به مرور زمان افزایش یابد. برخی از نشانه‌های سرطان پستان عبارتند از:
- تورم، تغییر شکل و اندازه پستان: گاهی أوقات به دلایل مختلف مثل بزرگ بودن بیش از حد تومور و یا التهاب ناشی از تجمع شیر و… سینه متورم شده و شکل آن تغییر کرده و یا اندازه آن بزرگتر شده‌است. با معاينه و استفاده از روش‌هاي تشخيصي، مي‌توان علت این تغییر را تعيين كرد.
- درد یا حساسیت در پستان: در صورتی که سینه شما درد می‌کند و یا حساس است، باید به پزشک خود مراجعه کنید.
- ترشح از پستان: ترشح از پستان معمولا به دنبال بيماري‌هاي خوش خيم پستان ايجاد مي‌شود. با اينكه ترشحات نوک پستان معمولا همراه با سرطان پستان نيستند، ولي به علت احتمال وجود سرطان در برخي از موارد، بررسي دقيق آنها ضروري است.
ترشحاتي كه شك به وجود سرطان را بر مي انگيزند:
- ترشحات خوني يا آبكي
- ترشحاتي كه خودبه خودي و بدون فشار خارج مي‌شوند
- ترشحاتي كه از يك پستان و از يك مجراي پستان خارج مي‌شوند
- ترشحاتي كه همراه با توموري در پستان باشند
- تغییر رنگ پوست پستان: در صورت تغییر رنگ پوست سینه به قرمز یا صورت گرفتن رگ‌های باریک روی سینه، باید به پزشک خود مراجعه کنید. در بعضي موارد، چسبندگي تومور سرطاني به قسمت زير پوست، باعث تغيير شكل پستان مي شود. تهاجم تومور سرطاني به پوست ممكن است منجر به ايجاد زخم در پوست شود. همچنین ورم در پوست پستان و شبيه شدن آن به پوست پرتقال نشانه‌ي پيشرفت بيماري است.
- تغییر نوک پستان: با معاينه دقيق پستان ممكن است وجود غده اي در زير نوک و هاله پستان مشخص شود. نوعي از سرطان پستان نيز به نام بيماري پاژه وجود دارد كه در آن تغييرات پوستي نوک پستان به صورت ضايعات اگزمايي ديده مي‌شود.
- بزرگی غدد لنفاوی زیر بغل: سلول‌هاي سرطاني توانايي پخش شدن از طريق خون و لنف و تهاجم به ساير نقاط بدن را دارند. شايع ترين محل تهاجم سرطان‌هاي پستان به غدد لنفاوي زيربغل مي‌باشد. آنچه از اهميت ويژه اي برخوردار است اين موضوع است كه بزرگي غدد لنفاوي زيربغل مي تواند به دليل ضايعات خوش خيم و حتي التهاب ها و ضربه به ناحيه دست يا پستان باشد.
- تشخیص گرفتن گره در پستان: شايع ترين علامت سرطان پستان وجود توده است كه در اغلب موارد توسط خود بيمار به صورت اتفاقي كشف مي‌شود اين توده‌ها ممكن است دردناک بوده ولي در اغلب موارد بدون درد است و از آنجا كه هم در بيماري‌هاي خوش خيم و هم در سرطان پستان مي‌تواند ديده شود، بهتر است در صورت لمس هر توده در پستان، جهت بررسي آن به پزشك مراجعه شود.
توده‌هاي مشكوک به سرطان در لمس به صورت سفت يا سخت، گاه غيرمتحرک و با چسبندگي به اطراف لمس مي‌شوند. بايد توجه داشت كه قضاوت در مورد خوش خيم يا بدخيم بودن توده، به عهده پزشك معالج بوده و پس از بررسي‌هاي دقيق مقدور خواهد بود.
اگر شما هر یک از این نشانه‌ها را تجربه می‌کنید، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید. باید به‌طور منظم برای بررسی‌های سالمتی به پزشک خود مراجعه کنید و در صورت داشتن هرگونه علائم یا نشانه‌هایی، باید به پزشک خود مراجعه کنید.
تشخیص
- ماموگرافی: این روش از فناوری پرتوای استفاده می‌کند تا تصاویر دقیق از بافت پستان را به دست آورد. ماموگرافی معمولاً به عنوان برنامه‌ی غربالگری برای شناسایی سرطان پستان در زنان بالای ۴۰ سال استفاده می‌شود.
- سونوگرافی: این روش با استفاده از امواج صوتی، تصاویر بافت پستان را به دست می‌آورد. سونوگرافی برای تشخیص سرطان پستان در زنان جوان یا در مواردی که ماموگرافی نتیجه‌ی قطعی نمی‌دهد، استفاده می‌شود.
- آزمایش خون: برخی از تست‌های خون، مانند آزمایش CA 15-3 و CA 27.29، برای تشخیص سرطان پستان استفاده می‌شوند. این آزمایش‌ها برای پایش درمان سرطان پستان و تشخیص بازگشت سرطان پس از درمان، مفید هستند.
جهت تشخیص سرطان پستان می‌توانید با مراجعه به آزمایشگاه بصیر و انجام آزمایشات مربوطه از سلامت بدن خود مطمئن شوید. همچنین با تماس با شماره 03132212250 و یا 09105295782 می‌توانید قبل از مراجعه به آزمایشگاه مراحل پذیرش را به صورت غیر حضوری انجام دهید.
- بیوپسی: در صورت وجود علائم و نشانه‌های نادرست در سونوگرافی یا ماموگرافی، برای تشخیص دقیق سرطان پستان، نمونه بافت از پستان با بیوپسی گرفته می‌شود. این روش به دقت بالا و تایید قطعی تشخیص سرطان پستان منجر می‌شود.
درمان
درمان سرطان پستان شامل عمل جراحی، شیمی درمانی، رادیوتراپی و هورمون درمانی است.
