مهمترین ویروسهای تنفسی (در یک پانل مالتی پلکس)، نقش مهمی در عفونتهای تنفسی ایفا میکنند و میتوانند تأثیر بسیاری بر سلامت عموم داشته باشند. در این مطلب، در مورد هر یک از آنها و اهمیتشان صحبت میکنیم:
آنفولانزا (آنفلوآنزا A، آنفلوانزا B، آنفلوانزا H1N1)
خانواده: Orthomyxoviridae.
اپیدمیهای فصلی و پاندمیهای گاهبهگاه.
سرعت جهش بالا، بهروزرسانی سالانه واکسن.
میتواند باعث تب، سرفه، گلودرد، بدندرد و علائم تنفسی شود.
ویروسهای آنفولانزا از شایعترین و مهمترین پاتوژنهای تنفسی هستند که باعث اپیدمی آنفولانزای فصلی میشوند.
آنفولانزای A و B شایعترین انواع هستند، اما H1N1 در سال 2009 یک بیماری پاندمیک ایجاد کرد.
پاراآنفلوآنزا
خانواده: Paramyxoviridae.
علت شایع علائم سرماخوردگی، خروسک و ذاتالریه است.
افراد در هر سنی را درگیر میکند.
ویروسهای پاراآنفلوآنزا باعث ایجاد طیفی از بیماریهای تنفسی از جمله سرماخوردگی، خروسک و ذاتالریه میشود.
عامل مهم بستریشدن کودکان در بیمارستان هستند.
کووید (SARS Covid، HCov-OC43، HCov-HKU1، HCov-229E، HCov-N)
کووید 19، ناشی از SARS-CoV-2، منجر به بروز یک بیماری پاندمیک جهانی شد.
سایر کروناویروسهای انسانی میتوانند علائم تنفسی خفیف تا متوسط ایجاد کنند.
کووید 19، ناشی از SARS-CoV-2، یک بیماری پاندمیک جهانی است که در اواخر سال 2019 ظهور کرد و باعث بیماری و مرگ گسترده شد.
سایر کروناویروسهای انسانی مانند OC43، HKU1، 229E و NL63 نیز میتوانند باعث عفونتهای تنفسی شوند.
آدنوویروس
خانواده: Adenoviridae.
میتواند باعث عفونتهای تنفسی، چشمی و گوارشی شود.
شیوع در محیطهای شلوغ.
آدنوویروسها میتوانند باعث طیف وسیعی از بیماریهای تنفسی، ورم ملتحمه و حتی ذاتالریه شدید شوند.
برخی از سروتیپهای آدنوویروس با اپیدمیها در نیروهای نظامی و محیطهای اجتماعی مرتبط هستند.
RSV (ویروس سنسیتیال تنفسی)
خانواده: Pneumoviridae.
در نوزادان و کودکان خردسال شایع است.
منجر به برونشیولیت و پنومونی میشود.
RSV یکی از علل شایع عفونتهای تنفسی در نوزادان و کودکان خردسال است که باعث بروز برونشیولیت و پنومونی میشود.
موارد شدید ممکن است نیاز به بستریشدن داشته باشد.
متاپنوموویروس
خانواده: Pneumoviridae.
متاپنوموویروس انسانی یک ویروس تنفسی اخیراً شناسایی شده است که میتواند باعث ایجاد طیفی از بیماریهای تنفسی بهویژه در کودکان و سالمندان شود.
بوکا ویروس انسانی 1، 2، 3
بوکاویروسهای انسانی با عفونتهای تنفسی مخصوصاً در کودکان مرتبط هستند.
نقش آنها در ایجاد بیماری هنوز در حال بررسی است.
حال، در مورد علل مننژیت، تب، آنسفالیت و بثورات پوستی، ویروسها و باکتریهای مرتبط را توضیح میدهیم:
باکتریها
استرپتوکوک پنومونی
علت شایع پنومونی باکتریایی و مننژیت.
واکسنهایی نیز برای پیشگیری از این بیماریها در دسترس هستند.
استرپتوکوک گروه B
اغلب باعث عفونتهای نوزادی، از جمله مننژیت میشود.
زنان باردار غربالگری میشوند تا از انتقال آن به نوزادان تازهمتولدشده جلوگیری شود.
نایسریا مننژیتیدیس
عامل اصلی مننژیت باکتریایی و سپتیسمی.
واکسنهایی نیز برای پیشگیری از این بیماریها در دسترس هستند.
هموفیلوس آنفولانزا
از نظر تاریخی یکی از علل شایع مننژیت باکتریایی است که در حال حاضر به دلیل واکسیناسیون شیوع کمتری دارد.
لیستریا
لیستریا مونوسیتوژنز میتواند باعث مننژیت، مخصوصاً در افراد دچار نقص ایمنی شود.
اغلب با غذای آلوده ارتباط دارد.
اشریشیا کلی
برخی از سویههای E.coli میتوانند باعث ایجاد مننژیت بهخصوص در نوزادان شوند.
معمولاً از طریق غذا یا آب آلوده منتقل میشود.
ویروسها
پاروویروس
پارو ویروس B19 میتواند باعث ایجاد بثورات شود که اغلب به آن «بیماری پنجم» می گویند.
معمولاً یک عفونت خفیف و خود محدود شونده است.
سرخک و اوریون
یکی از عوارض عفونتهای ویروسهای سرخک و اوریون انسفالیت است.
سرخک بسیار مسری است و میتواند باعث بروز عوارض شدید شود.
پلیوماویروس
ویروسهای BK و JC بهندرت میتوانند باعث انسفالیت مخصوصاً در افراد دچار نقص ایمنی شوند.
پاروویروس HHV-8
ویروس هرپس انسانی 8 (HHV-8) با سارکوم کاپوزی ارتباط دارد، نه به طور معمول مننژیت.
دانستن ویژگیهای این پاتوژنها برای تشخیص، پیشگیری و درمان عفونتهای تنفسی و سیستم عصبی مرکزی ضروری است.
منابع
Veiga ABGD, Martins LG, Riediger I, Mazetto A, Debur MDC, Gregianini TS. More than just a common cold: Endemic coronaviruses OC43, HKU1, NL63, and 229E associated with severe acute respiratory infection and fatality cases among healthy adults. J Med Virol. 2021 Feb;93(2):1002-1007. doi: 10.1002/jmv.26362. Epub 2020 Aug 2. PMID: 32720706.
Li Y, Han GY, Liu YF, Liu LF, Li Q, Qi SX. [Detection of respiratory viruses in influenza-like illness in Shijiazhuang, China in 2011]. Bing Du Xue Bao. 2014 Jul;30(4):391-5. Chinese. PMID: 25272592.
Agca H, Akalin H, Saglik I, Hacimustafaoglu M, Celebi S, Ener B. Changing epidemiology of influenza and other respiratory viruses in the first year of COVID-19 pandemic. J Infect Public Health. 2021 Sep;14(9):1186-1190. doi: 10.1016/j.jiph.2021.08.004. Epub 2021 Aug 8. PMID: 34399190.