تست لوپوس که با عنوان تست آنتی بادی ضد هستهای (ANA) نیز شناخته میشود، آزمایشی است که برای تشخیص یا بررسی بیماریهای خودایمنی سیستمیک، مانند لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE) یا سایر اختلالات بافت پیوندی تجویز میشود. اینجا در مورد تست لوپوس توضیح میدهیم:
تست لوپوس (تست ANA)
آزمایش ANA وجود و مقدار اتو آنتی بادیها را در خون اندازه گیری میکند. اتو آنتی بادیها آنتی بادیهایی هستند که به اشتباه بافتهای بدن از جمله هسته سلولها را هدف قرار داده و به آنها حمله میکنند.
توجه کنید که یک آزمایش ANA مثبت به تنهایی تشخیص لوپوس را تأیید نمیکند. این آزمایش یک روش غربالگری است که احتمال یک اختلال خود ایمنی را نشان میدهد و باید آزمایشها و ارزیابی بالینی بیشتری برای تشخیص قطعی انجام شود.
اهمیت تست لوپوس
تشخیص زودهنگام بیماریهای خود ایمنی مانند لوپوس برای درمان و کنترل به موقع بسیار مهم است. لوپوس میتواند اندامها و سیستمهای مختلف بدن را تحت تأثیر قرار دهد و مداخله زودهنگام میتواند به جلوگیری از عوارض شدید کمک کند.
تست لوپوس به پزشکان کمک میکند تا احتمال یک اختلال خود ایمنی را ارزیابی کنند و در تصمیم گیری در مورد آزمایشهای بیشتر و گزینههای درمانی آگاهانه عمل کنند.
عوامل مؤثر بر نتایج آزمایش لوپوس
عواملی که میتوانند مقدار ANA را افزایش دهند (نتیجه مثبت)
آ. بیماریهای خود ایمنی: لوپوس و سایر اختلالات خودایمنی عوامل اولیه مرتبط با افزایش مقدار ANA هستند.
ب. عفونتها: برخی عفونتهای ویروسی و باکتریایی میتوانند موقتاً مقدار ANA را افزایش دهند.
ج. داروها: برخی داروها، مانند برخی داروهای ضد فشار خون، میتوانند باعث نتایج مثبت ANA شود.
د. سن: مقدار ANA با افزایش سن، حتی در افراد سالم، افزایش مییابد.
عواملی که میتوانند مقدار ANA را کاهش دهند (نتیجه منفی)
آ. داروها: داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی، مانند کورتیکواستروئیدها، میتوانند مقدار ANA را کاهش دهند.
ب. لوپوس غیرفعال: در دورههای بهبودی بیماری، مقدار ANA میتواند کاهش یابد یا منفی شود.
ج. ژنتیک: برخی افراد استعداد ژنتیکی برای کاهش مقدار ANA دارند.
تفسیر نتایج
- نتایج آزمایش لوپوس معمولاً در تیترها (مثلاً 1:80، 1: 320) و الگوها (مانند همگن، خال خالی) گزارش میشوند.
- معمولاً تیترهای بالاتر نشاندهنده پاسخ خود ایمنی قویتر است اما تشخیص را نمیتوان تنها بر اساس تیترها انجام داد.
- الگوها میتوانند اطلاعات بیشتری را برای بررسی آزمایش و ارزیابی بیشتر ارائه دهند.
به صورت خلاصه، تست لوپوس یا تست ANA روش مفیدی برای غربالگری و بررسی بیماریهای خودایمنی مانند لوپوس است. اما نتایج آن باید در کنار علائم بالینی و سایر آزمایشهای تشخیصی برای تشخیص قطعی و تعیین مسیر درمانی مناسب برای افراد مشکوک به اختلالات خودایمنی تفسیر شود. فاکتورهایی مانند بیماریهای خودایمنی، عفونتها، داروها، سن و ژنتیک میتوانند بر نتایج آزمایش ANA تأثیر بگذارند.
منابع
Fritzler MJ. Choosing wisely: review and commentary on anti-nuclear antibody (ANA) testing. Autoimmunity reviews. 2016 Mar 1;15(3): 272-80.
Ling M, Murali M. Antinuclear antibody tests. Clinics in Laboratory Medicine. 2019 Dec 1;39(4): 513-24.